करोनानंतरच्या लॉकडाऊनमधून बाहेर पडत पुनश्च हरिओम करण्याचा निर्णय राज्यातील ठाकरे सरकारनं महिनाभरापूर्वी घेतला. त्यानंतर हळूहळू एकेका गोष्टींवरील निर्बंध शिथिल करण्यात आले. दुकानं व कार्यालयांनाही काही अटी घालून कामकाज व व्यवहार सुरू करण्याची परवानगी देण्यात आली. नाभिक समाजाच्या दबावानंतर सलून उघडण्याचीही परवानगी देण्यात आली आहे. बुधवार, ८ जुलैपासून हॉटेल आणि लॉजही सुरू होणार आहेत. मग मेट्रो कधी सुरू होणार? मेट्रो सुरू करण्यात नेमकी काय अडचण आहे?, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.
करोनाचा प्रादुर्भाव रोखायचा असेल तर गर्दीवर नियंत्रण ठेवणं हा प्रभावी उपाय आहे. त्यातूनच लॉकडाऊन करण्यात आले होते. अर्थात, त्यानंतरही करोनाचा संसर्ग थांबला असे झाले नाही. उलट करोनाचे रुग्ण वाढतच गेले. अर्थव्यवस्था ठप्प झाल्यानं लॉकडाऊन आणखी ताणणे शक्य नव्हते. त्यामुळं ‘मिशन बिगीन अगेन’ला सुरुवात झाली. त्यामुळं मुंबईत आता काही प्रमाणात कार्यालयं, दुकानं सुरू आहेत. मात्र, तिथं येण्या-जाण्यासाठी लोकांना सुविधा नाही. ओला-उबेरचे पर्याय सर्वांना परवडणारे नाहीत. रिक्षा-टॅक्सीची सोय असली तरी त्यासही मर्यादा आहेत. तिथंही प्रवासाचे अनेक नियम आहेत. शिवाय, या सेवा पूर्ण क्षमतेनं सुरू झालेल्या नाहीत.
लोकल ही मुंबईची लाइफलाइन आहे. मात्र, मुंबईतील लोकलच्या गर्दीचा विचार करता ती लवकर सुरू होणं शक्य नाही. ऑगस्टच्या मध्यापर्यंत लोकल सुरू होणार नाही असे संकेत आधीच केंद्र सरकारनं दिले आहेत. त्यामुळं किमान मेट्रो सुरू करावी, असं लोकांना वाटतंय. मुंबईतील पहिली मेट्रो घाटकोपर-वर्सोवा मार्गावर धावते. मध्य आणि पश्चिम उपनगराला जोडणाऱ्या या मेट्रोने दररोज हजारो लोक प्रवास करतात. त्यामुळं मेट्रो सुरू झाल्यास त्यांना मोठा दिलासा मिळेल.
अंधेरी-घाटकोपर पर्यंतचा पट्टा हा औद्योगिक व व्यापारी पट्टा आहे. या पट्ट्यातील साकीनाका, मरोळ, चकाला, जे बी नगर, असल्फा सारख्या अनेक भागांत अनेक छोटे-मोठे उद्योग व व्यवसाय आहेत. त्याशिवाय हॉटेल, लॉजिंगचा व्यवसायही इथे मोठ्या प्रमाणात चालतो. तिथं अनेक लोक नोकऱ्या करतात. ठाणे, बदलापूरपासून ते विरारपर्यंतचे लोक इथं नोकरीसाठी येतात. त्याशिवाय, घाटकोपर ते वर्सोवा पट्ट्यातील हजारो स्थानिक लोक इथं नोकऱ्या करतात. लोकल बंद असल्यामुळं लांबचे कामगार-कर्मचारी येऊ शकत नसले तरी मेट्रो सुरू झाल्यास स्थानिकांच्या प्रवासाची सोय होऊ शकते.
मेट्रोमध्ये सोशल डिस्टन्सिंग पाळले जाईल का, असा प्रश्न उपस्थित केला जाऊ शकतो. मात्र, मेट्रोमध्ये गर्दीवर नियंत्रण आणणं आणि अंतर राखणं तुलनेनं कठीण नाही. मेट्रो स्थानकात प्रवेश करण्यासाठी व बाहेर पडण्यासाठी एक सुव्यवस्थित यंत्रणा आहे. लोकल प्रमाणे लोंढेच्या लोंढे आदळण्याची परिस्थिती तिथं नसते. शिवाय, लोकल बंद असल्यामुळं मेट्रो सुरू झाली तरी त्यात गर्दी कमीच राहणार आहे. इतकंच नव्हे तर लोकही आता स्वत:ची पुरेशी काळजी घेऊ लागले आहेत. त्यामुळं मेट्रो सुरू करण्यात काही अडचण आहे असं नाही.
ज्य सरकारनं हॉटेल आणि लॉजिंग सुरू करण्यास परवानगी दिली आहे. त्यानुसार ८ जुलैपासून हॉटेल व लॉज सुरू होतील. घाटकोपर व वर्सोवा पट्ट्यात मोठ्या संख्येनं हॉटेल्स आहेत. आंतरराष्ट्रीय विमानतळ याच मार्गालगत असल्यानं इथं अलीकडच्या काळात लॉजिंगचा उद्योगही भरभराटीला आला आहे. मेट्रो सुरू झाली तरच येथील हॉटेल आणि लॉजना ग्राहक मिळू शकणार आहेत. अन्यथा, हॉटेल व लॉज सुरू करण्याची परवानगी देण्याला फारसा अर्थ उरणार नाही.
महाराष्ट्रात अनलॉकची प्रक्रिया सुरू झाली असली तरी मानसिक लॉकडाऊन दूर होणं गरजेचं आहे. जोपर्यंत रस्त्यावर हालचाल दिसत नाही, गाड्यांची वर्दळ दिसत नाही तोपर्यंत हे मानसिक लॉकडाऊन दूर होणं शक्य नाही. मेट्रो सुरू होणं हा लोकांसाठी मोठा मानसिक आधार ठरणार आहे. मुंबईतील एक मोठा भाग लॉकडाऊनमधून बाहेर काढण्यासाठी मेट्रो सुरू करणं हा उत्तम पर्याय आहे. तो पर्याय राज्य सरकारनं लवकरात लवकर वापरावा, अशी अपेक्षा आहे.